idemama partnerim

Tembelliğin Psikolojisine Dair { Boş Vaktinizde Okuyabileceğiniz Bir Yazı }





Tembellik, değerler sisteminde pek olumlu karşılanmayan bir durumdur. Tembellik, çalışma isteğinin olmaması, işten, çalışmaktan, meşgaleden tiksinme, sürekli dinlenmeye ve asalak yaşam biçimine olan eğilim şeklinde açıklanabilmektedir. Bu tanımda tembelliğin özünde olumlu bir şey yokmuş gibi gözükmektedir. Tabii her şey bu kadar basit değil. Tembelliğin birkaç çeşidi var. Bu yüzden kendinizi, çevrenizdekileri tembellikle suçlamadan önce tembelliğin çeşitlerine ve içeriklerine bakmakta fayda var.


İlerleme motoru şeklindeki tembellik.

Tekerlekten internete kadar insanlığın zamanını ve gücünü rasyonel bir biçimde harcamasına elveren icatları yapan mucitlerin çoğu “tembel” olmuşlardır. Sorunun çözümüne yönelik sergilenen yapıcı yaklaşımdan hareketle bu duruma tembellikten daha çok somut bir sorunu fazla çaba harcamadan optimal yöntemlerle çözme isteği denebilmekte. Aynı şekilde herhangi bir görev/ödev (işte, okulda, evde) alan birini, bunu yapmaya acele etmemesinden dolayı tembellikle suçlamak da yanlış olabilir, çünkü bu işi yapmadan önce en mantıklı, sonuç alıcı yöntemini bulmaya çalışıyor olabilmektedir.

Bünyeyi koruma tepkisi olarak ortaya çıkan tembellik.


Bazen iş yapma isteğinin olmaması, fiziksel ya da zihinsel olarak aşırı yoğunluğun sonucunda da ortaya çıkabilmekte. Fizyologların dilinde “korumacı frenleme” anlayışı vardır. Bu anlayışa göre, uzun zaman boyunca ara vermeden çalışanın vücudu, bir gün basit işlevler için bile güç bulamayacak, bünye insanın denetiminden çıkacaktır. Aniden elinde kitapla yatakta uzanmak, netten ya da telefonla arkadaşlarla sohbet etmek, planlanmamış öğle uykusu istenebilmektedir. Bu tarz “tembellik”, günün 24 saatini çalışarak geçiren insanlara özgüdür.

Bünye bu tür çalışmalardan korunmaya yöneldiğinde de, insanlar kendilerine, “Ben nasıl tembelleştim bu kadar, bu hiç iyi değil”, derler. Bu sefer de “tembelliklerinden” dolayı vicdan azabı yaşamakta, bazıları da kendilerini yataktan kaldırmayı başarabilmektedirler. Bu durumda verimlilik ve iş kalitesinde çok ciddi bir düşüş, kişisel memnuniyetsizlikte artış yaşanmaktadır. Aynı durum bünye kendini yenilemeye kalktığında da gözlemlenmekte, iş süreci devam etmekte, ancak çok düşük hızda olmaktadır. İnsan yavaş temposunu telafi etmek için mesai dışı çalışmaya başlamakta, yorgunluktan her şeyi daha yavaş ve hatalı bir şekilde yapmaktadır. Böylece, sağlığa zararlı yoğun bir çalışma imitasyonu süreci gözlemlenmektedir.


Motivasyon yoksunluğundan kaynaklanan tembellik.

Bu durum, yanlış yönde hareket ettiğini, yanlış iş yaptığını sezinlemeye başlayan insanın kendi içinde yaşadığı bilinçsiz karşı koyma durumudur. Çevresindeki insanlar tarafından tembellikle suçlanma durumu çok sık yaşanabilmektedir. Örneğin, veliler, ders çalışmayan çocuklarından, karısı gün boyu kanepede uzanan ve kendisine yardım etmeyen kocasından, müdür işyerindeki görevlerine çok fazla önem vermeyen çalışanlarından şikayetçidir. En uç tembellik derecesi de kendine bakma isteğinin olmamasıdır.

Bu durumda kendisinden yapılması istenen işlerin söz konusu kişi için luzumiyeti sorgulanmalıdır.


Çocuk, okumanın, ders çalışmanın kendisi için neden önemli olduğunun bilincinde midir, yoksa velilerinin zoruyla mı yapıyordur? Kocası, ev işlerinde her şeyin kararını tek başına alan karısının dediklerini yapmaya hevesli midir? Çalışanlar çoğu zaman müdürlerinin emirlerini çok anlamsız ve/veya “nasılsa, çöpe gidecek” ya da “hakettiğimiz ücreti alamayacağız” mantığıyla değersiz bulduklarından inisiyatif kullanmaktan kaçınırlar.


Kendine bakma isteksizliği de, daha çok uğruna bunu yapacak biri ya da birilerinin olmamasından kaynaklanmaktadır.

Tüm bu örneklerde aşağıdaki tembellik çeşitleri yer bulmaktadır:

şahsın kişilik yapısı ve iş özelliklerinin uyuşmazlığından kaynaklanan tembellik (örneğin, sosyal birini evde, içine kapanık birini de insanlarla çalışmaya zorlama çok kısa bir zamanda iş yapma isteğinin kaybolmasına neden olmaktadır);

depresyon dönemlerinde ortaya çıkan “siklotemi (depresyon ve hayati aktiflik evrelerinin sürekli ve dengesiz bir şekilde değişmesi) sonucunda oluşan tembellik (apati) (siklotemik insanlar aktiflik döneminde birkaç işle aynı anda uğraşırken, depresyon evresinde de aktiflik döneminde yaptığı anlaşmalarda yer alan görevleri bile yerine getirmekte zorlanmaktadır), siklotemi hastalığı, iş bitirici kişilik tipinde gözlemlenmektedir;

şartlı memnuniyet sağlayan tembellik (size herhangi bir şekilde faydalı olan durumu değiştirmek istemezsiniz, örneğin, kilolarınızdan yakınırsınız, ancak onlardan kurtulmaya üşeniyorsunuzdur, zayıflarsanız, şikayet edeceğiniz ve özel hayattaki başarısızlıklarınızı açıklayacağınız bir şey kalmayacaktır);


asalak tembelliği (yanınızda sizin için her şeyi yapacak olan biri ya da birileri bulunduğunda, neden bir şey yapasınız ki?!);

düşünce tembelliği (en korkunç olan tembellik çeşididir, neyi, nasıl ve neden yapacağın hakkında düşünmeye bile üşenmeyi ifade eder, insan hayatını gelişigüzel yaşar, memnun olmazsa bile, olan düzeni değiştirmeye kalkmaz).
Düşünce tembelliği ile ilgili örnekler de aşağıdaki şekilde gösterilebilmektedir: işinizi daha iyi bir işle değiştirebilirsiniz, ancak bunun için birçok yeri aramanız, kendinizi tanıtmanız, görüşmeler yapmanız gerekecektir, ayrıca yüksek ücretli iş için yeni beceriler istenecektir, dolayısıyla da bunlarla kim uğraşacak; kadın evdeki herkesin tembelliğinden yakınarak temizlik yapabilir, ancak onları ev işlerini yapmaya nasıl motive edebileceğini düşünmeye üşenir; çocuk da derslerini kelime kelime ezberler, ancak bunları hayatına nasıl uygulayacağını düşünmez, üşenir vs.


Tüm bunlardan hareketle tembelliğin kolaylıkla hallolacak bir durum olmadığını görebilmekteyiz. Çözüm olarak da içsel motivasyon gösterilebilmekte, o da yeterli derecede ve kişiye özgü olmalıdır. Tembelliği yenebilmek için onun doğasını ve nedenlerini araştırmak önemlidir.

En azından düşünce tembelliğini bir yana bırakıp içsel bir inceleme yapmak, kendi gelişiminiz, mutluluğunuz ve özgürlüğünüz için bir yön belirlemeye çalışmak, en temel ve optimal olan çözüm olarak gözükmektedir.
 
 
 
Bu yazı Alıntıdır Beğendiğim bir yazıydı  Paylaşmak İstedim ...
 
 
 



{Kaynak}

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...